امروزه دیگر اهمیت دندان شیری کودکان در تکامل صحیح استخوان های فک و راهنمای رویشی مناسب برای دندان های دائمی بر کسی پوشیده نیست، به همین منظور مراقبت های درست بهداشتی و مراجعه به دندان پزشک متخصص کودکان از سه سالگی یکی از مهم ترین روش های پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان می باشد.
با این وجود بسیار دیده می شود که دندان های شیری کودک خیلی زود دچار پوسیدگی می شود که دردها و مشکلاتی از این دست را نیز به وجود می آورد. در چنین زمانی قطعا مراجعه به دندان پزشک متخصص کودکان اولین و بهترین اقدام ممکن است، ولی سوال اینجاست که آیا دندان شیری کودکان نیاز به عصب کشی دارد؟
برای پاسخ به این سوال، بهتر است در گام نخست بدانیم ساختار دندان های شیری چگونه است، تا بتوانیم به راحتی به مسائل پیرامون عصب کشی دندان شیری بپردازیم:
ساختار دندان شیری در کودکان
دندان های شیری به عنوان اولین دندان هایی که از نوزادی در دهان کودک در می آیند، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار بوده و از نظر ساختار و ترکیب تفاوت چندانی با دندان های دائمی ندارند.
بخش های مختلف دندان شیری به شرح ذیل است:
عاج دندان شیری:
بخش اصلی هر دندان عاج دندان است که تمام طول دندان را در بر می گیرد. عاج در بخش تاج با مینای دندان و در بخش ریشه با سمنتوم محافظت می شود.
اتاق پالپ دندان شیری
بخش درونی دندان که به آن مغز دندان هم می گویند و زیر عاج دندان قرار دارد پالپ دندان است که از تاج دندان شیری تا نوک ریشه کشیده می شود. پالپ از بافتی نرم تشکیل می شود که دارای بافت همبند، عصب و رگهای خونی است و وظیفه خون رسانی و اکسیژن رسانی به دندان را به عهده دارد.
سمنتوم
بافت سختی که بسیار شبیه به استخوان بوده و ریشه دندان شیری را می پوشاند؛ سمنتوم نام دارد. سمان فاقد عروق بوده و توانایی باز سازی ندارد.
کانال پالپ دندان شیری
در زیر عاج دندان پالپ دندان یا عصب دندان قرار دارد که در بخش مرکزی دندان بوده و به دو بخش پالپ تاجی و ریشه ای تقسیم می شود.
آیا دندان شیری کودکان نیاز به عصب کشی دارد؟
بسیاری از والدین بر این باورند که دندان شیری کودک ریشه ندارد، زیرا وقتی که دندان شیری کودکشان می افتد؛ ریشه ندارد. اما باید بدانید که همه دندان های شیری دارای ریشه هستند که طول آنها حداقل 10 میلی متر است..
بنابراین برخلاف تصور عموم دندان های شیری نه تنها ریشه دارند؛ بلکه وجود پالپ دندانی نشانی بر وجود عصب درون دندان شیری است که زیر عاج دندان قرار دارد. البته زمانی دندان شیری کودک می افتد که ریشه دندان به صورت کامل تحلیل رفته باشد و کودک با گاز زدن دچار لقی دندان و حتی افتادن آن می شود.
پوسیدگی دندان شیری
یکی از اصلی ترین دلایل مراجعه کودکان به دندان پزشکی، پوسیدگی دندان می باشد که ابتدا محدود به مینای دندان بوده و با توجه به ضعیف تر بودن مینای دندان شیری نسبت به دندان دائمی، پ به سرعت پیشرفت کرده و به عاج دندان می رسد. بنابراین اگر پوسیدگی های دندان شیری خیلی زود درمان نگردد، عصب دندان را درگیر می کند که می تواند موجب عفونت دندان، بوی بد دهان و از دست رفتن زود هنگام دندان شیری گردد که هر کدام به نوعی می تواند آسیب های جدی برای کودک به همراه داشته باشد.
در چه زمانی دندان شیری کودکان نیاز به عصب کشی دارد؟
شروع دندان درد در کودکان شایع ترین علامت دندان درد می باشد، حال آن که این امر نشان می دهد؛ پوسیدگی از سد دفاعی مینای دندان عبور کرده و به عاج رسیده است. در این زمان اگر کودک به موقع به دندان پزشک مراجعه نکند و اقدامات درمانی مناسب را دریافت نکند، قطعا پوسیدگی پیشرفت می کند و عصب دندان را درگیر می کند.
درگیری عصب دندان معمولا باعث ایجاد دندان دردهای خود بخودی و بدون هیچ گونه محرک خارجی مانند غذا و نوشیدنی هستند که تجربه های ناخوشایند دردهای شبانه در هنگام خواب و بی تابی های کودک را به همراه خواهد داشت.
در چه صورت دندان شیری کودکان نیاز به عصب کشی دارد ؟
با وجود همه توضیحات شاید برای خیلی از والدین هم چنان این سوال وجود داشته باشد که آیا دندان شیری کودکان نیاز به عصب کشی دارد و با بروز چه نشانه هایی حتما باید این کار صورت پذیرد؟ به همین خاطر در اینجا نشانه هایی که به محض دیده شدن، باید به آنها توجه خاص داشت و برای دریافت درمان مناسب به دندان پزشک مراجعه کرد را بیان می کنیم:
- درد شبانه یا خود بخودی دندان
- آبسه دندان
- درد مداوم دندان هنگام جویدن یا حتی لمس کردن
- حساسیت شدید دندان کودک به گرما یا سرما
- شل شدن غیر منتظره دندان آسیب دیده
- دردناک و حساس شدن گره های لنفاوی
- شکستگی دندان که پالپ دندان را تحت تاثیر قرار دهد
انواع عصب کشی دندان شیری در کودکان
قطعا دندان پزشک بر اساس سن کودک، میزان آسیب یا عفونت و موقعیت دندان آسیب دیده تلاش می کند تا بهترین درمان را برای دندان شیری کودکتان در نظر بگیرد، ولی به طور کلی عصب کشی دندان شیری کودک به دو صورت انجام می گیرد، که به شرح ذیل می باشد:
پالپوتومی: ( Pulpotomy)
این حالت فقط بافت پالپی تاج دندان را در بر می گیرد و دندان پزشک با استفاده از این درمان، عصب تاج دندان شیری را خارج می سازد.
پالپکتومی: ( Pulpectomy)
در حالت التهابات گسترده تر، دندان پزشک درمان تهاجمی تری را در نظر می گیرد و بافت پالپ ریشه های دندان را نیز خارج می سازد که به آن پالپکتومی می گویند.
در صورتی که پالپ یا مغز دندانی کودک دچار آسیب شده باشد؛ قطعا دندان نیاز به عصب کشی دارد که در انجام آن عصب داخل دندان شیری که آسیب دیده، درمان شده و ساختار دندان تا زمان افتادن حفظ می شود.
حفظ دندان شیری، از آن جهت که نقش بسیار مهمی در جویدن غذا و تشکیل جوانه های سالم دندان های دائمی ایفا می کنند؛ حائز اهمیت بوده که یکی از مهم ترین توصیه های دندان پزشکان نیز می باشد. علاوه بر این با به تعویق انداختن درمان ریشه، پالپ دندان عفونی شده و دچار التهاب می گردد که ممکن است برای جوانه زدن دندان دائمی زیرین مشکل ساز شود. به همین خاطرلازم است در زمان مناسب برای دریافت اقدامات درمانی به دندان پزشک مراجعه کنید تا مانع خارج کردن زودتر از موعد دندان شیری شوید.
بدون نظر