دندان‌های شیری کودکان به اندازه دندان‌های دائمی و حتی بیشتر در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند. پوسیدگی ممکن است پس از درگیری مینا و عاج دندان، عصب (پالپ) یا ریشه دندان را نیز آلوده کند. در این شرایط دندانپزشک مجبور است که از آخرین راهکار خود یعنی درمان عصب (عصب‌کشی) برای حفظ دندان شیری یا دائمی کودک استفاده کند.
در حال حاضر دو نوع روش با عنوان پالپوتومی و پالپکتومی برای درمان ریشه دندان وجود دارد. برحسب شدت گسترش ضایعه پوسیدگی در بافت پالپ دندان، دندانپزشک ممکن است از یکی از این روش‌ها استفاده کند. معمولا مشاهده تصویر رادیوگرافی ریشه دندان، لق شدن غیر طبیعی دندان و وجود علائم دیگری مانند آبسه یا قرمزی لثه و نوع درد دندان کمک زیادی به دندانپزشک در تشخیص و انجام نوع درمان عصب می‌کند. در ادامه به جزئیات بیشتری از انواع درمان عصب دندان کودکان خواهیم کرد.
پالپوتومی چیست؟
زمانی که عصب دندان در اثر پوسیدگی عفونی می‌شود، این عفونت ابتدا قسمت بالایی عصب را درگیر کرده و سپس به ریشه دندان گسترش می‌یابد. اگر ضایعه در مراحل اولیه تشخیص داده شود، این احتمال وجود دارد که عفونت فقط به قسمت بالای عصب محدود شود و در آن صورت، دندان کودک با پالپوتومی یا عصب‌کشی سطحی نجات یافته و ترمیم می‌شود.
در این روش قسمت عفونی عصب (قسمت بالایی) برداشته شده و سپس یک ماده دارویی فضای خالی در اتاقک عصب را پر می‌کند. در این روش قسمت پایینی عصب کاملا دست‌نخورده باقی می‌ماند. بعد از درمان عصب معمولاً یک روکش استیل یا زیرکونیا روی دندان قرار می‌گیرد. در زمان افتادن دندان شیری، این روکش نیز همزمان با دندان می‌افتد. در مواردی که پوسیدگی دندان اندک باشد بعد از درمان عصب دندان ترمیم می شود.
این روش با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود تا کودک احساس درد یا بی‌قراری نکند. گاهی ممکن است کودک بعد از پالپوتومی دچار دندان درد شود و در صورت بروز این مشکل می‌توانید از شربت یا قرص استامینوفن و یا ایبوپروفن طبق وزن و سن کودک استفاده کنید.
پالپکتومی چیست؟
کودک شما در صورت عفونت عمیق دندان شیری به پالپکتومی یا درمان عصب کامل نیاز دارد. در این روش، بعد از بی‌حسی موضعی به طور کامل بافت آلوده و عفونی پالپ دندان برداشته شده و سپس داخل کانال ریشه‌های دندان، با خمیر زینک اکساید اوژنول یا خمیر یدوفرم و هیدروکسید کلسیم پر می شود.
هنگامی که درمان ریشه کامل شد، دندانپزشک برای ترمیم دندان اقدام می‌کند. اگر پالپکتومی دندان های آسیا یا خلفی انجام شده باشد، معمولاً از روکش استیل استفاده می‌شود. دندان‌های جلویی برای داشتن ظاهری طبیعی با ترمیم کامپوزیت یا با یک روکش همرنگ زیرکونیا بازسازی می شوند.
معمولا کودکان بعد از پالپکتومی، به‌دلیل تحریک بافت اطراف ریشه و پالپ دندان به مدت 24 تا 48 ساعت احساس درد می‌کنند. می‌توانید تحت نظر دندانپزشک متخصص کودکان از داروی مسکن یا ضد درد مانند استامینوفن استفاده کنید.
سخن آخر
درمان عصب دندان، آخرین گام برای حفظ دندان‌های شیری کودکان است. کودکان تا زمان رویش دندان‌های دائمی به دندان‌های شیری خود نیاز دارند تا بتوانند راحت غذا بخورند و به‌خوبی صحبت کنند. با مراجعه منظم به دندانپزشکی، از دندان‌های کودک خود در مقابل پوسیدگی و افتادن زودرس محافظت کنید.