در اکثر کودکان، تا سن سه سالگی همه دندان‌های شیری رویش پیدا می‌کنند. این موضوع به آن‌ها کمک می‌کند تا راحت‌تر بتوانند غذاهای جامد بجوند و بهتر صحبت بکنند. علاوه بر این، دندان‌های شیری به‌عنوان یک راهنمای عالی برای رویش منظم دندان‌های دائمی عمل می‌کنند.

افتادن یا کشیدن زودرس هرکدام از دندان‌های شیری به‌دلیل پوسیدگی، ضربه یا بیماری ژنتیکی، می‌تواند باعث جابه‌جایی دندان‌های مجاور و عدم امکان رویش دندان دائمی در جایگاه اصلی خود شود. در نتیجه به‌مرور شلوغی و بی‌نظمی در چینش دندان‌های دائمی کودک احساس می‌شود که زمینه صرف هزینه‌های بیشتر و انجام ارتودنسی در سنین نوجوانی را فراهم می‌کند!

به‌همین‌دلیل، هنگامی‌ که کودک شما دندان‌های شیری خود را زودتر از موعد از دست می‌دهد یا دندان‌های دائمی او دیر رویش پیدا می‌کند، متخصص دندانپزشکی کودکان استفاده از فضانگه‌دارنده را توصیه می‌کند. در ادامه به جزئیات بیشتری از آن اشاره خواهیم کرد.

فضانگه‌دارنده چیست؟

فضانگه‌دارنده یک دستگاه محافظ است که برای حفظ فضای دندان شیری از دست رفته کودکان استفاده می‌شود. در حال حاضر دو نوع فضانگه‌دارنده متحرک و ثابت وجود دارد که برحسب مشکل موجود ساخته می شود.

دستگاه‌های متحرک از اکریل ساخته شده‌اند و ساختاری شبیه پلاک ارتودنسی متحرک با سیم هایی برای باز نگهداشتن فضا دارد. این نوع فضانگه‌دارنده برای کودکانی که چندین دندان ازدست‌رفته دارند گزینه مناسبی است.

فضانگه دارنده‌های ثابت عمدتاً از جنس فلز و گاهی کمی آکریل هستند و با سمان دندانی(چسب) به دندان‌های کناری متصل می‌شوند. نوع ثابت برحسب تعداد دندان های از دست رفته و شرایط رویشی دندان ها می تواند به صورت یک طرفه یا دو طرفه باشد.

فضانگه دارنده یک طرفه
فضانگه دارنده دو طرفه

اصولا برای ساخت انواع فضانگهدارنده، ابتدا دندانپزشک قالب‌گیری می‌کند. سپس در لابراتوار براساس قالب دندانی ارسال‌شده، دستگاه ثابت یا متحرک طبق تعداد و محل دندان‌های ازدست‌رفته ساخته می‌شود. بعضی انواع فضانگه دارنده نیز وجود دارد که به صورت پیش ساخته و در همان زمان مراجعه در ناحیه مورد نیاز گذاشته می شود.

پس از نصب این دستگاه، ممکن است چند روز طول بکشد تا فرزندتان به وجود آن عادت کند و کمی تحریک لثه و درد در ناحیه طبیعی است.

نحوه مراقبت از انواع فضانگهدارنده

معمولا قبل از اینکه مطب دندانپزشکی را ترک کنید، دندانپزشک شما را در مورد نحوه صحیح مراقبت از دندان‌های کودک و حفظ فضانگهدارنده راهنمایی می‌کند.

ضروری است که کودک شما یک روال بهداشت دهان و دندان مناسب داشته باشد تا از بروز پوسیدگی در دندان‌های اطراف فضانگهدارنده جلوگیری شود. کودک باید دو بار در روز مسواک بزند و یکبار در روز بین دندان‌های خود را با نخ دندان تمیز کند. همچنین باید از جویدن آدامس و تافی، گاز زدن آب‌نبات و میوه‌های سفت خودداری کند.

حتما به کودک خود گوشزد کنید که اجازه فشار وارد کردن به این دستگاه با انگشت یا زبان را ندارد. حتی کوچکترین تغییر در شکل آن می‌تواند منجر به کسب نتایج نامطلوب شود.

سخن آخر

بنابراین، قرارگیری هرچه سریع‌تر فضانگهدارنده بعد از کشیدن دندان شیری کمک می‌کند تا کودک در آینده درگیر درمان‌های ارتودنسی پیچیده‌تر نشود. پیشنهاد می‌کنیم پس از نصب این دستگاه، برای نظارت بیشتر بر روند مراقبت بهداشتی دهان، رشد فک و پیشرفت رویش دندان‌های دائمی، مراجعات منظمی به دندانپزشک خود داشته باشید.